Pijak i Myśliwy – „polscy” sułtani Imperium Osmańskiego
19 lutego 2024, 10:04Państwo osmańskie powstało pod koniec XIII wieku, do Europy wkroczyło w drugiej połowie XIV wieku, a sto lat później zakończyło tysiącletnie dzieje Cesarstwa wschodniorzymskiego, znanego obecnie jako Cesarstwo Bizantyńskie. Ono zaś było kontynuatorem jeszcze starszego państwa, którego początki datujemy na rok 753 p.n.e. Imperium Osmańskie było państwem wielonarodowym, w którym rządził nie tylko żywioł turecki. Wielu sułtanów miało pochodzenie greckie, albańskie czy serbskie. Było wśród nich dwóch, których korzeni możemy szukać na terenie dawnej Rzeczypospolitej.
Kolejny problem z Wiekim Zderzaczem Hadronów
2 grudnia 2009, 17:04Jak donosi The Register, Wielki Zderzacz Hadronów znowu uległ awarii. Tym razem jednak problemy nie wyglądają poważnie i nie powinny przerwać pracy LHC na dłużej.
Najszybszy głęboki prąd oceaniczny
26 kwietnia 2010, 09:41Australijscy i japońscy naukowcy odkryli w pobliżu Antarktyki głęboki prąd oceaniczny o dużej prędkości, który pomoże monitorować wpływ zmiany klimatu na światowe oceany (Nature Geoscience).
Niezwykła bizantyjska moneta w Norwegii może pochodzić ze skarbu „ostatniego wikinga”
15 grudnia 2023, 13:52Władze norweskiej gminy Vestre Slidre pochwaliły się wyjątkowym znaleziskiem – jeden z detektorystów odkrył bizantyjską złotą monetę – histamenon. To jedyny histamenon znaleziony w Norwegii, a do tego świetnie zachowany. Moneta nosi minimalne ślady zużycia, a jej waga odpowiada standardowi. Na początku IV wieku standardową rzymską złotą monetą stał się solid, który nazywano po prostu „monetą”. W latach 60. X wieku cesarz Nicefor II Fokas wprowadził lżejszą złotą monetę o nazwie tetarteron. By odróżnić jedną od drugiej, tę pierwszą nazwano histamenonem
Nowa wersja przyszłych superkontynentów
9 lutego 2012, 13:22Geolodzy z Uniwersytetu Yale zaproponowali nową teorię dotyczącą tworzenia superkontynentów. Wg nich, istotną rolę odgrywa ortowersja, w ramach której każdy kolejny superkontynent obraca się o 90 stopni w stosunku do środka geograficznego poprzednika.
Topnienie arktycznego lodu otwiera nowe szlaki przenoszenia groźnych wirusów
8 listopada 2019, 12:33Topnienie arktycznego lodu sprzyja powstawaniu nowych trans przenoszenia (transmisji) śmiertelnych wirusów między ssakami morskimi z różnych, niepołączonych dotąd, regionów.
Sto sześćdziesiąt cm dorsza
14 maja 2013, 10:49Czterdziestoczteroletni Michael Eisele, który wybrał się w zeszłym miesiącu na łowiska u wybrzeży Norwegii, schwytał olbrzymiego dorsza atlantyckiego. Jeśli wymiary zostaną potwierdzone przez Międzynarodową Organizację Wędkarską (ang. International Game Fish Association, IGFA), Niemiec pobije poprzedni rekord z 1969 r.
Nowa seria znaczków: Polskie transatlantyki
23 lipca 2021, 11:27Poczta Polska wprowadziła do obiegu serię znaczków "Polskie transatlantyki". Widnieją na nich 3 polskie przedwojenne transatlantyki: SS Polonia, SS Pułaski i SS Kościuszko. Autorką projektów znaczków jest Marzanna Dąbrowska. Statki namalował marynista Adam Werka.
Najgorętsza woda na świecie
5 sierpnia 2008, 18:51Profesor Andrea Koschinsky-Fritsche z Jacobs University w Bremen odkryła na dnie Oceanu Atlantyckiego najgorętszą wodę na Ziemi. To woda, ale nie taka, do jakiej przywykliśmy, ponieważ znajduje się w stanie nadkrytycznym, niespotykanym dotąd w naturze. Można ją znaleźć 3 kilometry pod powierzchnią, na szczycie olbrzymiego bąbla magmy.
W mniejszym lesie mniejsze nasiona
31 maja 2013, 10:02Wycinanie lasów deszczowych Brazylii sprawiło, że nasiona roślin stały się znacząco mniejsze i delikatniejsze. Wg naukowców, do zmian w ich morfologii doprowadził spadek liczebności dużych ptaków. Tylko one mają bowiem na tyle mocne dzioby, by żywić się bardziej "opancerzonymi" kąskami.